Wanneer heeft u recht op bijstand?
U heeft recht op een bijstandsuitkering als u aan deze voorwaarden voldoet:
- U bent Nederlander of u heeft een geldige verblijfsvergunning.
- U bent 18 jaar of ouder.
- U woont in Nederland.
- U heeft geen recht op een andere uitkering.
- U heeft onvoldoende inkomen of vermogen om te kunnen leven.
Ook moet u laten zien dat u er alles aan doet om werk te zoeken en te houden.
U heeft niet te veel vermogen
Om recht te hebben op een bijstandsuitkering, mag u niet te veel 'vermogen' hebben. Vermogen is bijvoorbeeld spaargeld, een erfenis of waardevolle spullen zoals een auto. De spullen van alle gezinsleden tellen mee.
Uw vermogen mag maximaal € 15.210 zijn als u getrouwd bent, samenwoont of alleenstaand ouder bent. Woont u alleen? Dan mag uw vermogen maximaal € 7.605 zijn.
Ook uw koophuis valt onder uw vermogen. Is de waarde van uw woning hoger dan uw hypotheek? Dan is er overwaarde. Het hangt af van de overwaarde van uw woning of u recht heeft op bijstand.
Hoe vraagt u bijstand aan?
U vraagt een bijstandsuitkering digitaal aan bij UWV of persoonlijk bij uw gemeente. Woont u in een inrichting of heeft u geen vaste woon- of verblijfplaats? Dan vraagt u de uitkering aan bij de gemeente.
Vanaf wanneer krijgt u geld?
U krijgt pas geld als de gemeente beslist dat u recht heeft op de uitkering. Meestal beslist de gemeente binnen 8 weken na uw schriftelijke aanvraag.
Heeft u recht op bijstand? Dan is de startdatum van uw bijstandsuitkering de datum waarop u zich voor het eerst heeft gemeld voor bijstand. U krijgt uw eerste betaling dus met terugwerkende kracht.
Heeft de gemeente 4 weken na uw schriftelijke aanvraag nog geen beslissing genomen? Dan heeft u vaak recht op een voorschot. U krijgt dan alvast een deel van de uitkering.Soms is de startdatum niet de datum van uw eerste melding. Bijvoorbeeld omdat u op die datum nog recht heeft op een andere uitkering. Uw bijstandsuitkering begint dan later.
Extra regels voor jongeren tussen 18 en 27 jaar
Bent u tussen de 18 en 27 jaar? Dan zijn er extra regels. Nadat u zich heeft gemeld voor bijstand, geldt eerst een zoektijd van 4 weken. Binnen deze 4 weken moet u actief op zoek gaan naar werk of een opleiding. Doet u dat niet? Dan heeft u geen recht op bijstand.
U krijgt ook geen bijstandsuitkering als u:
- recht heeft op studiefinanciering
- onderwijs kunt volgen dat door de overheid wordt betaald. Zoals het Voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (Vavo) of een BBL-opleiding.
Na de zoektijd
Na de zoektijd van 4 weken kunt u de bijstandsuitkering officieel aanvragen. Beslist de gemeente dat u recht heeft op bijstand? Dan krijgt u bijstand vanaf de eerste melding. U krijgt dus ook bijstand over de zoektijd van 4 weken.
Hoe hoog is uw bijstandsuitkering?
Het bedrag dat u kunt krijgen, heet de bijstandsnorm. Dit bedrag hangt af van uw situatie.
- Bent u getrouwd of heeft u een gezamenlijke huishouding?
Als u getrouwd bent of een gezamenlijke huishouding heeft, krijgt u 100% van het netto minimumloon.
- Woont u alleen of bent u alleenstaande ouder?
Als u alleen woont of alleenstaand ouder bent, ontvangt u 70% van het netto minimumloon. Een alleenstaande ouder krijgt daarnaast ook een kindgebonden budget. Dit is een extra vergoeding voor kinderen tot 18 jaar.
- Woont u samen met huisgenoten?
Heeft u geen gezamenlijke huishouding maar woont u wel samen met andere volwassenen? Dan gaat uw bijstand misschien omlaag. Want u kunt de kosten voor bijvoorbeeld huur en energie met elkaar delen. Dit heet de kostendelersnorm. Hoe meer kostendelers, hoe lager uw bijstandsuitkering.
Huisgenoten onder de 27 jaar
Vanaf 2023 tellen uw inwonend kind of andere huisgenoten tot 27 jaar niet mee als kostendeler. Uw bijstand gaat niet omlaag.
Bent u jonger dan 27 jaar en heeft u bijstand? Dan gaat uw bijstand omlaag als u met uw ouders of andere volwassenen vanaf 27 jaar woont. Hun inkomen telt mee voor de kostendelersnorm.
- Bent u 18, 19 of 20 jaar?
Als u 18, 19 of 20 jaar bent, krijgt u minder bijstand omdat uw ouders 'onderhoudsplichtig' zijn. Dit betekent dat zij moeten betalen voor bijvoorbeeld uw eten, onderdak en opleiding.
Is dit niet mogelijk? Dan krijgt u soms toch een hogere uitkering. Bijvoorbeeld als:
- uw ouders niet genoeg geld hebben
- u geen contact heeft met uw ouders
- uw ouders niet meer leven
- Woont u in een instelling?
Als u in een instelling woont, krijgt u minder bijstand. Hoe hoog uw uitkering is, hangt af van uw situatie. Heeft u hier vragen over? Neem dan contact op met een van onze juristen.
Bent u 18, 19 of 20 jaar en woont u in een instelling? Dan heeft u geen recht op bijstand.