Overslaan en naar de inhoud gaan

Ik ben getrouwd of geregistreerd partner

Wij zijn man en vrouw

U heeft automatisch het ouderlijk gezag als het kind is geboren tijdens uw huwelijk of geregistreerd partnerschap.

Kind geboren vóór huwelijk of geregistreerd partnerschap

Erkenning vóór 1 januari 2023
Werd uw kind geboren vóór uw huwelijk of geregistreerd partnerschap? En erkende u uw kind vóór 1 januari 2023? Dan krijgt u als vader automatisch ouderlijk gezag vanaf het moment dat u getrouwd of geregistreerd partner bent.

Erkenning op of ná 1 januari 2023
Werd uw kind geboren vóór uw huwelijk of geregistreerd partnerschap? En erkende u uw kind op of na 1 januari 2023? Dan krijgt u vanaf het moment van erkenning meestal automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag. U houdt dit gezag als u trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat.

Wij zijn 2 mannen

Een van u kan het kind erkennen. U kunt dan als erkenner direct ouderlijk gezag aanvragen bij de rechter.

Heeft uw partner het kind erkend? Dan moet u een adoptieprocedure starten bij de rechtbank om samen het ouderlijk gezag te krijgen. U heeft daar een advocaat bij nodig.

Wij zijn 2 vrouwen

De biologische moeder heeft door de geboorte van het kind automatisch ouderlijk gezag. De andere moeder is de 'duomoeder' of 'meemoeder'.

Donor niet bekend
Is uw kind geboren op of na 1 april 2014? Dan heeft u als meemoeder automatisch het ouderlijk gezag als de donor niet bekend is.

Is uw kind geboren vóór 1 april 2014? Dan moest u als meemoeder uw kind adopteren om ouderlijk gezag te krijgen.

Donor wel bekend
Is de donor bekend? Dan moet u als meemoeder het kind erkennen. U krijgt dan automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag. Behalve als er al een andere juridisch ouder is. In dat geval kunt u gezamenlijk gezag aanvragen bij de rechter.

Ik ben niet getrouwd en geen geregistreerd partner

De biologische moeder heeft door de geboorte van het kind automatisch het gezag. De vader of partner krijgt dit niet automatisch. Als vader of partner kunt u het kind erkennen. Door erkenning krijgt u meestal gezamenlijk ouderlijk gezag. Er zijn uitzonderingen.

Heeft u het kind vóór 1 januari 2023 erkend? Dan heeft u niet automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag. U kunt de rechtbank vragen om gezamenlijk ouderlijk gezag.

Ouderlijk gezag regelen

U kunt gezamenlijk ouderlijk gezag aanvragen bij de rechtbank. De biologische moeder moet hier toestemming voor geven. Geeft zij geen toestemming? Dan kunt u vervangende toestemming aanvragen bij de rechter. U heeft daar een advocaat bij nodig.

Ik ben niet de juridisch ouder

Bent u niet de juridisch ouder van het kind? Maar bent u bijvoorbeeld de nieuwe partner van de ouder, of de opa of oma van het kind? Dan kunt u soms 'gezamenlijk gezag' aanvragen. U krijgt dan samen met de ouder het gezag over het kind. Dit kan alleen als u een nauwe persoonlijke band heeft met het kind. Dat is bijvoorbeeld zo als u het kind al een tijd opvoedt en verzorgt. De rechter kijkt altijd naar uw persoonlijke situatie.

Is er naast de ouder met gezag nog een tweede juridisch ouder? Dan moet u aan extra eisen voldoen om gezamenlijk gezag te krijgen:

  • U moet samen met de ouder met gezag al minimaal 1 jaar voor het kind zorgen.
  • De ouder met gezag moet al minimaal 3 jaar alleen het ouderlijk gezag over het kind hebben.

Ouderlijk gezag regelen

Wilt u gezamenlijk gezag over het kind? Dan moet u samen met de ouder met gezag een verzoek indienen bij de rechtbank. Hier heeft u een advocaat voor nodig.

U kunt alleen gezamenlijk gezag aanvragen als de ouder met gezag daarmee akkoord gaat.

Meer informatie over dit onderwerp
  • Wat zijn mijn rechten en plichten bij ouderlijk gezag?

    Bij het ouderlijk gezag horen een aantal rechten en plichten:

    • U heeft het recht en de plicht om het kind op te voeden en te verzorgen. Door het ouderlijk gezag mag u keuzes maken in de opvoeding. Zo mag u samen kiezen waar het kind gaat wonen of waar het kind naar school gaat.
    • U bent onderhoudsplichtig voor het kind. Dat betekent dat u de plicht heeft om financieel voor uw kind te zorgen. U moet de kosten voor verzorging en opleiding betalen. Dit duurt minimaal tot het kind 21 jaar is.
    • U bent verantwoordelijk voor het gedrag van uw kind. Zo bent u aansprakelijk als uw kind jonger is dan 14 jaar en schade veroorzaakt.
    • U bent de wettelijke vertegenwoordiger van het kind totdat het kind 18 jaar wordt. Uw kind mag bijvoorbeeld geen duur abonnement afsluiten zonder uw toestemming.
  • Is ouderlijk gezag hetzelfde als voogdij?

    Nee, voogdij is het gezag door een niet-ouder. Ouders kunnen dus nooit voogd zijn over hun kinderen. Een voogd heeft wel dezelfde verplichtingen als een ouder met ouderlijk gezag. Namelijk het opvoeden en verzorgen van het kind. De rechter wijst de voogd aan.

    De rechter kan bijvoorbeeld een voogd aanwijzen in deze situaties:

    • De ouders mogen geen gezag hebben. Zij kunnen bijvoorbeeld niet goed zorgen voor hun kind. Of de moeder is onder de 18 jaar.
    • De ouders zijn overleden. De ouders kunnen in hun testament zetten wie de voogd moet zijn.
  • Kan ik met mijn kind verhuizen zonder toestemming van de andere ouder?

    Heeft u als ouder alleen het ouderlijk gezag? Dan is er geen toestemming nodig van de andere ouder voor verhuizen. Houd wel rekening met afspraken die u met uw ex-partner over de omgang maakte. Bijvoorbeeld in een ouderschapsplan. 

    Heeft u gezamenlijk ouderlijk gezag? Dan is er toestemming nodig van de ouder die ook gezag heeft.

    Weigert de ouder met gezag om toestemming te geven? Dan kunt u vervangende toestemming vragen bij de rechter. Hiervoor is een advocaat verplicht.

    Reizen naar het buitenland

    Ook voor vakanties naar het buitenland moet u soms toestemming vragen aan de andere ouder.

  • Heb ik na scheiding het ouderlijk gezag?

    Na het einde van een huwelijk of geregistreerd partnerschap houden beide ouders het ouderlijk gezag. Behalve als de rechter het gezag toewijst aan een van de ouders.

    Einde samenwonen

    Woonde u samen zonder dat u getrouwd was? Dan houdt u het ouderlijk gezag als u dit tijdens het samenwonen ook al had. De rechter kan het gezag aan een van de ouders toewijzen.

    Heeft u uw kind vóór 1 januari 2023 erkend? Maar had u tijdens uw relatie niet samen het ouderlijk gezag? Dan kunt u na de relatie gezamenlijk ouderlijk gezag aanvragen.

    Geeft de moeder met gezag geen toestemming? Dan kunt u bij de rechter vervangende toestemming vragen. U heeft hiervoor een advocaat nodig. De rechter bekijkt dan of het in het belang van uw kind is dat u ouderlijk gezag krijgt. De rechter kan uw kind van 12 jaar of ouder om zijn of haar mening vragen.

    Heeft u uw kind niet erkend? En had u niet samen het gezag tijdens uw relatie? Dan kunt u uw kind alsnog erkennen. Door de erkenning krijgt u meestal gezamenlijk ouderlijk gezag. Er zijn uitzonderingen.

    Uittreksel gezagsregister

    Twijfelt u of u het ouderlijk gezag heeft? Dan kunt u een uittreksel uit het gezagsregister aanvragen bij de rechtbank. Hier staat wie ouderlijk gezag over het kind heeft.

  • Wat gebeurt er met het ouderlijk gezag na overlijden?

    Heeft u samen het gezag? En overlijdt een ouder met het gezag? Dan blijft de andere ouder met gezag over. Deze ouder kan met een nieuwe partner het gezamenlijk gezag aanvragen. U dient dan een verzoek tot gezamenlijk gezag in bij de rechtbank. Voor een verzoek tot gezag heeft u een advocaat nodig.

    Voogd aanwijzen

    Is er geen ouder met gezag meer? Dan kan de rechter het gezag aan een ander geven, bijvoorbeeld een familielid.

    U kunt bij de notaris laten opschrijven wie u als voogd wil na overlijden. Dit heet 'testamentaire voogdij'. Ook kunt u door een aantekening in het gezagsregister het gezag regelen na uw overlijden.

Terug naar boven Shape