Kan ik als EU-burger in Nederland verblijven?

Dat hangt van uw situatie af. Het aanvragen van bijstand heeft geen gevolgen voor uw verblijfsrecht als EU-burger, EER-burger of Zwitser in de volgende situaties:

• U bent werknemer of zelfstandige. Heeft u gewerkt maar werd u tegen uw wil werkloos? Of bent u tijdelijk ziek? Dan bent u nog minimaal 6 maanden nadat u stopt met werken, werknemer of zelfstandige.
• U heeft schoolgaande kinderen in Nederland met een andere nationaliteit dan de Nederlandse.
• U heeft een duurzaam verblijfsrecht. Dit is een recht op verblijf voor onbepaalde tijd. Dit heeft u meestal als u langer dan 5 jaar in Nederland bent.

In andere situaties kan de IND besluiten dat u niet in Nederland mag blijven. Daarbij kijkt de IND naar uw persoonlijke situatie, bijvoorbeeld hoelang u al in Nederland bent. En of u eerder bijstand kreeg, of werkte in Nederland.

Heeft u niet genoeg geld om van te leven en wilt u bijstand aanvragen? Neem altijd eerst contact op met een van onze juristen voor advies over uw situatie.

U heeft een duurzaam verblijfsrecht als u 5 jaar achter elkaar in Nederland woonde volgens het Europees recht. U mag dan voor onbepaalde tijd in Nederland blijven.

Woonde u in deze 5 jaar buiten Nederland? Dan heeft dit geen gevolgen voor het krijgen van een duurzaam verblijfsrecht als u:

• 6 maanden of minder per jaar niet in Nederland bent
• buiten Nederland was voor militaire dienstplicht
• 1 keer maximaal 12 maanden buiten Nederland was om een belangrijke reden, bijvoorbeeld door een ernstige ziekte of voor werk

Zat u in Nederland in de gevangenis? Dan telt deze periode niet mee bij de berekening van het verblijf van 5 jaar.

Eerder dan 5 jaar

Soms heeft u al eerder een duurzaam verblijfsrecht. Bijvoorbeeld als u door ziekte nooit meer kunt werken. Of als u de pensioenleeftijd bereikt. U kunt ook eerder een recht op duurzaam verblijf hebben als u grensarbeider bent. U bent grensarbeider als u in Nederland woont, maar over de grens werkt of andersom.

Voorwaarden duurzaam verblijfsrecht

Als u een duurzaam verblijfsrecht heeft, gelden geen extra voorwaarden meer voor uw verblijf. U hoeft bijvoorbeeld niet minimaal 16 uren te werken. Ook heeft het aanvragen van een bijstandsuitkering geen gevolgen voor uw verblijfsrecht.

Verblijfsrecht verliezen

Gaat u langer dan 2 jaar buiten Nederland wonen, nadat u een duurzaam verblijfsrecht kreeg? Dan kunt u uw duurzaam verblijfsrecht kwijtraken.

Heeft u zelf niet de nationaliteit van een EU-land, EER-land of Zwitserland? En gaat u scheiden van uw partner met de nationaliteit van een EUR-land, EER-land of Zwitserland? Dan hangt het van uw situatie af of u in Nederland mag blijven. Bijvoorbeeld hoelang u in Nederland bent en hoelang u getrouwd bent.

Korter dan 5 jaar in Nederland

Scheiding of het einde van uw relatie heeft geen gevolgen voor uw verblijfsrecht in de volgende situaties:

• Uw huwelijk of relatie duurde minimaal 3 jaar. In die tijd verbleef u minimaal 1 jaar in Nederland volgens het Europees of Nederlands recht.
• U heeft samen met uw ex-partner een kind waarover u het ouderlijk gezag heeft.
• U heeft recht op omgang met uw kinderen en dit moet volgens de rechter in Nederland gebeuren.
• Uw partner gebruikte geweld tegen u.

U moet wel blijven voldoen aan de voorwaarden voor verblijf voor EU-burgers als werknemer, zelfstandige, student of economisch niet-actieve.

Heeft u een schoolgaand kind dat met u in Nederland mag zijn volgens het Europees of Nederlands recht? Dan houdt uw kind recht om in Nederland te blijven zolang de opleiding duurt. Als u de zorg heeft voor uw kind, mag u ook in Nederland blijven. Er gelden geen eisen aan uw inkomen.

Langer dan 5 jaar in Nederland

U heeft meestal een duurzaam verblijfsrecht als u langer dan 5 jaar in Nederland bent volgens het Europees recht. Scheiding of het einde van uw relatie heeft dan geen gevolgen voor uw verblijfsrecht in Nederland.

Als Nederlander bent u EU-burger. Woonde u altijd in Nederland? Dan gelden de regels van het Europees recht meestal niet. Het Nederlandse recht gaat dan voor. Hebben uw familieleden niet de nationaliteit van een EU-land, EER-land of Zwitserland? Dan moet u voldoen aan de voorwaarden voor gezinshereniging uit de Nederlandse wet.

Soms kunt u als Nederlander wel gebruik maken van Europees recht. Bijvoorbeeld als u een tijd in een ander Europees land woont als werknemer, zelfstandige, student of economisch niet-actieve. Uw familielid kan dan bij u in dat Europese land komen wonen. Dit wordt vaak de 'België-route' genoemd omdat veel Nederlanders ervoor kiezen tijdelijk in België te verblijven.

Woonde u minimaal 3 maanden samen met uw familielid? Dan kunt u met uw familielid naar Nederland komen. U vraagt dan voor uw familielid toetsing aan het Europees recht aan.

Heeft u niet de nationaliteit van een EU-land, EER-land of Zwitserland? En heeft u een kind met de Nederlandse nationaliteit dat in Nederland woont? Dan kunt u een verblijfsrecht krijgen voor verblijf bij uw kind in de volgende situaties:

• Uw kind is jonger dan 18 jaar.
• U heeft de zorg voor uw kind.
• Uw kind is afhankelijk van uw zorg. En uw kind moet uit Nederland vertrekken als u niet in Nederland mag blijven. De IND kijkt hierbij onder andere naar de leeftijd en ontwikkeling van uw kind en de relatie van uw kind met u en de andere ouder.

Om een bewijs van dit verblijfsrecht te krijgen, vraagt u de IND om toetsing aan het EU-recht.

Sinds 1 januari 2021 heeft u als Britse burger een verblijfsvergunning nodig om in Nederland te wonen. Dat geldt ook voor familieleden die bij u in Nederland wonen. De IND stuurt geen uitnodigingen meer voor het doen van de aanvraag.

Woonde u in Nederland vóór 1 januari 2021? Dan moet uw aanvraag vóór 30 juni 2021 bij de IND zijn.

Geen verblijfsvergunning nodig

U hoeft geen verblijfsvergunning aan te vragen in de volgende situaties:

• U heeft een Nederlandse verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of een verblijfsvergunning als EU langdurig ingezetene in Nederland. Wissel wel vóór 30 juni 2021 uw verblijfspasje om bij de IND.
• U heeft naast uw Britse nationaliteit ook de nationaliteit van een EU-land, EER-land of Zwitserland.
• Uw relatie met een Britse partner eindigde door scheiding of overlijden. En u heeft niet de nationaliteit van een EU-land, EER-land of Zwitserland.