Wat zijn mijn rechten en plichten bij een verhoor?

Als de politie u uitnodigt voor verhoor, dan hoeft u niet te gaan. Maar dit is meestal wel verstandig. Gaat u zonder geldige reden niet? Dan is de kans groot dat de politie u arresteert om u toch te kunnen verhoren op het politiebureau.

De politie mag u ook direct arresteren en meenemen voor verhoor. Bijvoorbeeld om te voorkomen dat u vlucht, of als er veel bewijs is voor uw schuld.

Bij een politieverhoor heeft u een aantal rechten en plichten als verdachte. De belangrijkste zijn het recht:

• op een advocaat
• om niet te antwoorden (zwijgrecht)
• om te weten waarvan de politie u verdenkt
• om te vragen om een pauze
• om het strafdossier te bekijken
• op een verslag van het verhoor (uw verklaring)
• op een tolk, als u niet goed Nederlands spreekt of verstaat

Rechten minderjarige politieverhoor

Als u jonger dan 18 jaar bent, heeft u meer rechten dan een volwassene bij een politieverhoor. De belangrijkste zijn:

• U mag contact opnemen met de ambassade van uw land als u niet Nederlands bent.
• U mag een volwassen vertrouwenspersoon meenemen naar het verhoor, zoals uw ouder. U mag ook tijdens het verhoor hierom vragen. De officier van justitie mag deze vertrouwenspersoon weigeren als die het onderzoek kan dwarsliggen. Bijvoorbeeld door sporen uit te wissen of getuigen over te halen om niets te zeggen.
• Meestal krijgt u een onderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming naar uw persoonlijke situatie. De kinderbescherming geeft advies over geschikte hulp of een straf.
• Arresteert de politie u voor verhoor? Dan moet u met een advocaat praten vóór het verhoor. De overheid betaalt dit.
• Als de politie u arresteert voor verhoor, dan moet zij dat aan uw ouders vertellen.
• Meestal mag u met uw ouders bellen. Als u langer moet blijven, mogen uw ouders u bezoeken.
• De politie mag u alleen langer vasthouden voor onderzoek als dat écht nodig is. Dat betekent bijvoorbeeld dat de politie het verhoor soms moet uitstellen, als zij u ‘s avonds aanhoudt. U mag dan naar huis en moet de volgende dag terugkomen voor verhoor.
• In uw cel heeft u recht op school- en leesboeken.

Als getuige hoeft u niet mee te werken aan een politieverhoor. Krijgt u een uitnodiging voor verhoor op het bureau? Dan hoeft u dus niet te gaan. Vindt de officier van justitie het toch nodig om u te verhoren? Dan kan hij u laten verhoren door een rechter-commissaris.

Tijdens het politieverhoor heeft u een aantal rechten als getuige. De belangrijkste zijn het recht:

• om te stoppen met het verhoor
• om niet te antwoorden (zwijgrecht)
• op een advocaat (die u zelf betaalt)
• op een kopie van het verslag van uw verhoor (getuigenverklaring)

Vraag de naam van de politieagent die over de zaak gaat. U kunt dan later nog bij die agent informeren naar het onderzoek.

Als u een oproep krijgt voor een verhoor bij de rechter-commissaris, dan moet u gaan. De rechter-commissaris is een speciale onderzoeksrechter. Hij verhoort u op verzoek van de officier van justitie als u niet meewerkt aan een politieverhoor. Ook de advocaat van een verdachte mag hierom vragen, bijvoorbeeld om tegenbewijs te verzamelen.

Gaat u zonder geldige reden niet naar het verhoor? Dan bent u strafbaar. De rechter-commissaris kan u door de politie laten ophalen en u toch verhoren.

Tijdens het verhoor bij de rechter-commissaris heeft u rechten en plichten als getuige. De belangrijkste zijn:

• U mag een advocaat meenemen.
• U heeft recht op een tolk, als u niet goed Nederlands verstaat of spreekt.
• U mag soms anoniem getuigen. Bijvoorbeeld als de verdachte u ernstig bedreigt.
• U moet soms een eed of belofte afleggen. U belooft dan de waarheid te vertellen. Doet u dat niet? Dan bent u strafbaar.
• Bent u jonger dan 16 jaar? Dan hoeft u geen eed of belofte af te leggen.
• U moet alle vragen beantwoorden, tenzij u gebruik maakt van uw ‘verschoningsrecht’.

Als u een oproep krijgt om te getuigen tijdens de strafzitting van een verdachte, dan moet u gaan. De officier van justitie, de rechter of de advocaat van de verdachte kunnen hierom vragen.

Gaat u zonder geldige reden niet naar de zitting? Dan bent u strafbaar. De rechter kan u door de politie laten ophalen en u toch verhoren.

Tijdens de zitting heeft u een aantal rechten en plichten als getuige. De belangrijkste zijn:

• U mag een advocaat mee te nemen.
• U moet de waarheid vertellen. Daarom legt u tijdens de zitting een eed of belofte af. Liegt u tijdens de zitting? Dan bent u strafbaar.
• Bent u jonger dan 16 jaar? Dan hoeft u geen eed of belofte af te leggen.
• U moet alle vragen beantwoorden, tenzij u gebruik maakt van uw ‘verschoningsrecht’.
• U mag vragen om verhoor zonder dat de verdachte daarbij is. Bijvoorbeeld omdat u zich dan veiliger voelt. De rechter kan de verdachte tijdelijk uit de zaal halen of u apart door de rechter-commissaris laten ondervragen.
• Bent u jonger dan 18 jaar? Dan vindt het verhoor meestal in een aparte ruimte plaats.