Hoe werkt beneficiair aanvaarden van een erfenis?

De regels van vereffenen gelden in 2 situaties, namelijk als:

• een of meer erfgenamen de erfenis beneficiair aanvaarden
• de rechtbank iemand de taak van vereffenaar geeft

Lichte vereffening

Als een of meer erfgenamen beneficiair aanvaarden, gelden de regels van de ‘lichte vereffening’. Deze regels zijn minder streng.

De erfgenamen moeten samen een aantal taken uitvoeren. Als er 1 erfgenaam is, doet hij deze taken alleen:

• spullen van de overleden persoon bewaren (of verkopen als dat nodig is om schulden te kunnen betalen)
• erfgenamen zoeken (als deze nog niet allemaal bekend zijn)
• een lijst maken van spullen en schulden (boedelbeschrijving) en bij de boedelnotaris of griffie van de rechtbank inleveren
• een brief sturen aan alle mensen van wie u weet dat ze nog geld krijgen. In de brief vraagt u hoeveel geld ze nog krijgen.
• controleren of de schulden kloppen
• een lijst maken van alle mensen die nog geld krijgen en wat zij krijgen (uitdelingslijst)
• schulden betalen
• een lijst maken van alles dat u deed om de erfenis te regelen (rekening en verantwoording)

De kantonrechter kan bepalen dat sommige regels van de zware vereffening toch gelden.

Zware vereffening

De rechtbank kan iemand de taak van vereffenaar geven. Dat gebeurt als niemand de erfenis regelt of als niet alle erfgenamen gevonden zijn. De vereffenaar moet de strengere regels van de ‘zware vereffening’ volgen.

Bij zware vereffening moet de vereffenaar ook:

• mensen die nog geld krijgen zoeken via een advertentie in de Staatscourant
• documenten bij de griffie van de rechtbank inleveren. Zo kan iedereen deze bekijken. Het gaat om:
  • een boedelbeschrijving
  • een lijst van schulden (goedgekeurd en niet goedgekeurd door de mensen die nog geld krijgen)
  • rekening en verantwoording van het regelen van de erfenis
  • uitdelingslijst

Als er spullen over zijn na het vereffenen, moet de vereffenaar deze geven aan de erfgenamen of de overheid.

Loon vereffenaar

Bij de zware vereffening bepaalt de rechter hoeveel loon de vereffenaar krijgt. De vereffenaar moet bijhouden wanneer hij wat deed om zijn loon te krijgen.

Ja, dan moet het ook. U hoeft niet te vereffenen als de executeur zegt dat er meer dan genoeg is om de schulden te betalen. Dit heet de ‘ruimschoots toereikend-verklaring’. De executeur moet dit bewijzen met een lijst van spullen en schulden.

Ook hoeft u niet te vereffenen als een wettelijke vertegenwoordiger beneficiair aanvaardde. Zoals een bewindvoerder of de ouder van een kind onder de 18. Deze persoon kan toestemming vragen aan de kantonrechter om niet te hoeven vereffenen. Hij moet wel bewijzen dat er genoeg geld is om de schulden te betalen.

Vereffenen en wettelijke verdeling

Als de overleden persoon getrouwd was toen hij overleed, kan de wettelijke verdeling gelden. Dan hoeven de erfgenamen de erfenis alleen te vereffenen als de echtgenoot beneficiair aanvaardt.

De rechtbank geeft niet uit zichzelf iemand de taak van vereffenaar. Iemand moet dit vragen. Wie kan aan de rechter vragen een vereffenaar aan te wijzen?

Als de erfenis beneficiair werd aanvaard:

• een erfgenaam
• een belanghebbende of het OM, als de erfenis niet of niet goed wordt geregeld. Een belanghebbende is bijvoorbeeld iemand die nog geld krijgt uit de erfenis.

Als de erfenis niet beneficiair werd aanvaard:

• een belanghebbende of het OM, als de erfenis niet of niet goed wordt geregeld.
• iemand die nog geld krijgt uit de erfenis en die bang is dit mis te lopen. Bijvoorbeeld als de erfgenamen de erfenis niet goed regelen.
• iemand die nog geld krijgt van een erfgenaam en die bang is dit mis te lopen. Bijvoorbeeld als de erfgenamen de erfenis niet goed regelen.

Als de rechter iemand de taak van vereffenaar geeft, regelt deze persoon vanaf dan de erfenis.

De vereffeningsprocedure kan op verschillende manieren stoppen:

• De kantonrechter sluit de vereffening door ‘gebrek aan baten’. Er zijn geen geld en spullen meer om te verdelen. U hoeft de regels verder niet meer te volgen.
• Er zijn geen schulden meer. De vereffening stopt automatisch als u alle schulden betaalde of als iedereen die nog geld kreeg akkoord is met een afspraak over de betaling.
• Er is iemand die de erfenis kan regelen. Dit geldt wanneer de rechter iemand de taak van vereffenaar gaf omdat er geen erfgenaam was die de erfenis regelde. Als die persoon er wel is, stopt de taak van de vereffenaar.
• De lijst van mensen die nog geld kregen met bedragen staat vast (uitdelingslijst). En zij hebben hun geld (voor een deel) gekregen.

Als uw kind onder de 18 erfgenaam is, moet u volgens de wet de erfenis voor hem beneficiair aanvaarden. Wilt u verwerpen, omdat er meer schulden zijn dan spullen en geld? Dan moet u toestemming vragen aan de kantonrechter.

Deze regels gelden ook voor andere wettelijke vertegenwoordigers, zoals een bewindvoerder.