Hoe pak ik een echtscheiding aan?

Als u wilt scheiden, moeten u en uw ex-partner samen afspraken maken. Bijvoorbeeld over uw kinderen en uw spullen. Dit geldt ook als u wilt scheiden van tafel en bed. Wat u allemaal moet verdelen, hangt af van hoe u bent getrouwd:

• in (beperkte) gemeenschap van goederen, of

• onder huwelijkse voorwaarden

Volg het stappenplan hieronder. Lukt het niet om samen met uw ex-partner afspraken te maken? Vraag dan hulp aan een mediator of advocaat.

Bent u klaar met afspraken maken? Dan kunt u de scheiding aanvragen bij de rechter. Hierbij heeft u een advocaat nodig.

Als u een geregistreerd partnerschap heeft

Heeft u een geregistreerd partnerschap en wilt u uit elkaar? Dan volgt u andere stappen. Behalve als u samen kinderen onder de 18 jaar heeft. Dan volgt u dezelfde stappen als voor een echtscheiding.

Goed om te weten

• Er is veel hulp voor kinderen met gescheiden ouders.

• Als uw ex-partner vertrokken is en u hem of haar niet kunt bereiken, kunt u toch scheiden. Neem hiervoor contact op met een advocaat.

Bespreek uw situatie met uw ex-partner. Probeer samen afspraken te maken en schrijf ze op. Maak bijvoorbeeld afspraken over:

• uw kinderen. Maak samen een ouderschapsplan. In het ouderschapsplan staan afspraken over bijvoorbeeld kinderalimentatie en een omgangsregeling.

• uw huurwoning of koopwoning

• de verdeling van uw spullen

• geldzaken. Zoals partneralimentatie en schulden.

• de verdeling van uw pensioen

Afspraken met hulp van een mediator

Lukt het niet om samen met uw ex-partner afspraken te maken over de echtscheiding? Vraag dan of uw ex-partner mee wil naar een mediator. Gebruik hiervoor onze voorbeeldbrief voorstellen mediation aan ex-partner.

Een mediator begeleidt het gesprek tussen u en uw ex-partner. Hij helpt u een oplossing te vinden waarmee u beiden tevreden bent. Als het jullie lukt om samen met de mediator afspraken te maken, zet de mediator deze afspraken op papier.

Afspraken met hulp van een advocaat

Wilt u of wil uw ex-partner geen mediation? Of lukt het niet om via mediation afspraken te maken? Vraag dan hulp aan een advocaat. U en uw ex-partner kunnen allebei een eigen advocaat om hulp vragen. Uw advocaat staat aan uw kant en verdedigt uw zaak. Hij kan onderhandelen met de advocaat van uw ex-partner.

U kunt een tijdelijke oplossing afspreken

Het kan lang duren voordat uw echtscheiding officieel is. Daarom moet u soms tijdelijke afspraken maken. Bijvoorbeeld over de omgangsregeling of kinderalimentatie. Of over wie er voorlopig in de woning blijft wonen.

Lukt het niet om met uw ex-partner tijdelijke afspraken te maken? Dan kan uw advocaat de rechter vragen om een tijdelijke oplossing. De rechter beslist dan bijvoorbeeld over wie er tijdelijk in het huis blijft wonen. Dit heet een 'voorlopige voorziening'.

Verandert er iets in uw situatie? Wordt u bijvoorbeeld werkloos en kunt u de voorlopige kinderalimentatie niet meer betalen? Geef dit dan door aan uw advocaat. Hij vraagt de rechter om de tijdelijke regel aan te passen. Doet u niets? Dan kan de rechter beslissen dat de tijdelijke maatregel na de officiële scheiding blijft gelden.

U moet de echtscheiding aanvragen bij de rechtbank. Hierbij is een advocaat verplicht. 

Vragen u en uw ex-partner samen de echtscheiding aan?

Maakt u samen met uw ex-partner of via mediation afspraken over echtscheiding? Dan kunt u samen 1 advocaat inschakelen. De advocaat zet de afspraken in een contract: het ‘echtscheidingsconvenant’.

Uw advocaat vraagt namens u beiden de echtscheiding aan bij de rechtbank. Dit heet een ‘gemeenschappelijk verzoek’. U hoeft niet naar de rechtbank. Want een echtscheiding op gemeenschappelijk verzoek gaat schriftelijk.

De rechter spreekt de echtscheiding uit. Hiermee zijn de afspraken in het echtscheidingsconvenant officieel.

Vraagt u alleen de echtscheiding aan?

Uw eigen advocaat vraagt voor u de echtscheiding aan bij de rechtbank. Dit heet een 'eenzijdig verzoek'.

De rechter nodigt u uit voor een zitting bij de rechtbank. Uw advocaat gaat mee naar de rechtbank. Uw ex-partner krijgt ook een uitnodiging. Hij is niet verplicht om te komen. Als uw ex-partner wel naar de zitting komt, heeft hij een eigen advocaat nodig.

Tijdens de zitting kan de rechter u vragen stellen en daarna spreekt hij de echtscheiding uit. De rechter beslist ook over de zaken waar jullie het niet over eens zijn. Bijvoorbeeld over wie de woning krijgt en bij wie de kinderen gaan wonen.

Bent u het niet eens met de uitspraak van de rechter? Bijvoorbeeld met de beslissing over hoe vaak u uw kinderen mag zien? Dan kunt u binnen 3 maanden in hoger beroep. Hiermee protesteert u tegen de uitspraak. Voor hoger beroep heeft u een advocaat nodig.

Gaat u niet binnen 3 maanden in hoger beroep? Dan staat de uitspraak vast.

U moet uw echtscheiding laten inschrijven in de gemeente waar u getrouwd bent. Trouwde u in het buitenland? Dan moet u uw echtscheiding inschrijven in de gemeente Den Haag.

Een scheiding van tafel en bed moet u inschrijven bij de griffie van de rechtbank, niet bij de gemeente.

Schrijf uw scheiding in binnen 6 maanden na de uitspraak van de rechter. Meestal regelt uw advocaat dit voor u. Pas na de inschrijving is de scheiding officieel.

U kunt de echtscheiding niet meteen inschrijven

U kunt de echtscheiding pas inschrijven als de 3 maanden voor hoger beroep voorbij zijn. Wilt u hier niet op wachten? Dan kunnen u en uw ex-partner een contract tekenen waarin staat dat jullie niet in hoger beroep gaan. Dit heet een ‘akte van berusting'. U kunt de echtscheiding dan meteen inschrijven.