Hoe pak ik een echtscheiding aan?

Als u gaat scheiden, moet er veel geregeld worden in een vaak emotionele periode. Met heldere afspraken samen met uw partner kunt u al veel oplossen. Weet u niet waar u moet beginnen? Ons stappenplan helpt u verder.

Stap 1

Maak onderling afspraken

Nadat u met uw partner heeft besloten te gaan scheiden, kunt u eerst proberen om samen afspraken te maken over de echtscheiding. De meeste koppels lukt het om in goed overleg te scheiden. Uit de praktijk blijkt ook dat men afspraken het beste nakomt als deze onderling zijn gemaakt.

Belangrijke punten waarover u afspraken moet maken zijn bijvoorbeeld:

de kinderen
ouderschapsplan
kinderalimentatie
partneralimentatie
de woning
het pensioen
de verdeling van de spullen
eventuele schulden

Het is verstandig om de gemaakte afspraken op papier te zetten. U heeft een advocaat nodig om de echtscheiding aan te vragen. In stap 5 leest u hoe u het verzoek om een echtscheiding indient.

(Beperkte) gemeenschap van goederen

Bent u getrouwd vóór 1 januari 2018? Dan vallen alle bezittingen en schulden in de gemeenschap van goederen.

Trouwde u na 1 januari 2018? Dan bent u getrouwd in beperkte gemeenschap van goederen:

Privébezittingen of schulden van vóór uw huwelijk, deelt u niet. Denk aan een eigen huis, hypotheek of auto.
Gezamenlijke bezittingen of schulden van vóór uw huwelijk, vallen wel in de gemeenschap van goederen. Ook al bezat de andere partner een kleiner deel.
Alle nieuwe bezittingen of schulden tijdens het huwelijk, zijn van u samen.
Een erfenis of schenking tijdens het huwelijk, is niet van u samen. Dit blijft van degene die erft of een schenking krijgt.

Alles wat van u samen is, moet u verdelen als u gaat scheiden.

Huwelijkse voorwaarden

Bent u getrouwd onder huwelijkse voorwaarden? Dan moet u bij het maken van de afspraken over de echtscheiding rekening houden met de afspraken in de huwelijkse voorwaarden.

Bent u na 1 januari 2018 getrouwd? Dan moet u tijdens de echtscheiding bewijzen dat bepaalde bezittingen of schulden van u zijn.

Bekijk onze video Scheiden, hoe pak ik dat aan?

Stap 2

Samen scheiden: mediation

Lukt het niet (helemaal) om onderling afspraken te maken over de echtscheiding? Dan kunt u de hulp vragen van een mediator (bemiddelaar). Bij mediation wordt niet alleen de juridische kant van uw echtscheiding besproken. Vaak is er ook oog voor de emoties en de verhoudingen tussen beide partners.

Mediation is vooral geschikt als u na uw echtscheiding nog met elkaar te maken heeft, bijvoorbeeld vanwege uw kinderen.

De mediator neemt geen beslissingen. Wel zorgt de mediator ervoor dat uw ex-partner en uzelf kunnen aangeven hoe u de echtscheiding wil regelen. Daarna probeert u samen met uw ex-partner een oplossing te vinden waar u allebei tevreden mee bent. De mediator begeleidt u hierin.

Uw afspraken worden door de mediator vastgelegd. Als deze afspraken op papier staan, zal de mediator meestal een advocaat inschakelen. Daarna zal de advocaat voor u het verzoek tot echtscheiding indienen bij de rechtbank.

Bekijk onze video Hoe kom ik in contact met een mediator?

Stap 3

Of kies voor een advocaat

Is mediation niet mogelijk? Dan kunt u een advocaat inschakelen. U laat het onderhandelen dan over aan uw advocaat. Uw advocaat onderhandelt dan met de advocaat van uw ex-partner.

De advocaat vertegenwoordigt u ook bij de rechter. De rechter luistert naar beide partijen en doet daarna uitspraak. In dit geval heeft u allebei advocaatkosten. Ook kan het langer duren voordat de rechter uitspraak kan doen.

Stap 4

Neem tijdelijke maatregelen

Als u wilt scheiden, moeten er soms een aantal zaken geregeld worden die niet zo lang kunnen wachten. Kunt u deze zaken niet met uw echtgenoot regelen? Dan kunt u via een advocaat een 'voorlopige voorziening' bij de rechter aanvragen. Dat is een tijdelijke maatregel die geldig is voor de verdere duur van de echtscheidingsprocedure.

De rechter zal in dat geval beide advocaten horen en beslist uiteindelijk over de voorlopige voorziening. U ontvangt een schriftelijk bericht van deze uitspraak. Soms verwijst de rechter naar een mediator om voorlopige afspraken te maken.

Een voorlopige voorziening is niet definitief. Als er belangrijke wijzigingen zijn in uw persoonlijke situatie kunt u altijd om een aanpassing vragen. Doet u niets, dan is de voorlopige voorziening hetzelfde als de einduitspraak.

Stap 5

Maak de echtscheiding definitief

Het aanvragen van een echtscheiding wordt bij de rechtbank gedaan. Dit wordt het 'verzoek om echtscheiding’ genoemd. Hieraan wordt het echtscheidingsconvenant gehecht, waarin alle afspraken staan die u heeft gemaakt. Heeft u samen kinderen? Dan moet u een ouderschapsplan aan het verzoek toevoegen.

Het verzoek om echtscheiding kan alleen door een advocaat worden ingediend bij de rechter.

U kunt op 2 manieren een echtscheiding aanvragen:

Samen met uw ex-partner: ‘Gemeenschappelijk verzoek’
Heeft u samen met uw ex-partner afspraken kunnen maken (via mediation)? Dan kunt u samen één advocaat inschakelen. Uw advocaat vraagt dan een echtscheiding aan op 'gemeenschappelijk verzoek'.
Alleen/zelfstandig/zonder uw ex-partner: ‘Eenzijdig verzoekschrift’
Wanneer uw echtgenoot het niet eens is met de echtscheiding of u geen afspraken heeft kunnen maken, dan kan uw advocaat op uw initiatief een echtscheiding aanvragen.

Uw advocaat zal dan een ‘eenzijdig verzoekschrift’ indienen bij de rechtbank.
Het verzoekschrift zal aan uw echtgenoot worden ‘betekend’ (afgegeven) door een deurwaarder.
Uw echtgenoot heeft vanaf de datum dat het verzoekschrift is betekend 6 weken de tijd om uitstel te vragen of een verweerschrift in te dienen.

Er vindt een zitting plaats waarbij allebei de partijen worden gehoord. De rechter kan u en uw echtgenoot (ook) verwijzen naar een mediator.

Stap 6

Rond de echtscheiding af

Heeft u samen met uw ex-partner om een echtscheiding verzocht? Dan geeft de rechter in zijn uitspraak aan dat het 'echtscheidingsconvenant' onderdeel uitmaakt van de 'echtscheidingsbeschikking'. Hiermee bedoelt de rechter dat uw afspraken (het echtscheidingsconvenant) hoort bij zijn uitspraak (de echtscheidingsbeschikking).

Heeft u een eenzijdig echtscheidingsverzoek gedaan? Dan neemt de rechter een beslissing als alle partijen ‘gehoord’ zijn.

Bent u het niet eens met de uitspraak? Dan dan kunt u binnen 3 maanden in hoger beroep. U heeft hierbij de hulp van een advocaat nodig.

Stap 7

Laat de echtscheidingsbeschikking inschrijven

Uw echtscheiding is officieel als de uitspraak is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Uw advocaat zal de echtscheiding inschrijven als de beroepstermijn van 3 maanden is verstreken.

Gaan u en uw ex-partner niet in beroep? Dan kunt u beiden een akte van berusting tekenen. De beschikking kan hiermee eerder worden ingeschreven.
De echtscheidingsbeschikking moet binnen 6 maanden worden ingeschreven, nadat de echtscheidingsbeschikking definitief is geworden. Dat is het moment dat u beiden niet meer in beroep kunt gaan. Als u langer wacht, verliest de beschikking zijn geldigheid en moet u de hele procedure opnieuw opstarten.

Bel ons 0900 - 8020 € 0,25 p/min.*
Bel elke werkdag tussen 09.00 - 18.00 uur.
U krijgt één van onze juristen aan de telefoon.

Bekijk alle contactmogelijkheden

Meer informatie over dit onderwerp

Wat zijn de kosten van een echtscheiding?
Bij een echtscheiding krijgt u in elk geval te maken met:
- advocaatkosten
- griffierechten
Eventueel kunnen daar kosten bijkomen zoals:
- kosten van een mediator
- kosten voor het opvragen van uittreksels
- advieskosten (bijvoorbeeld van een belastingconsulent, accountant of fiscalist)
De meeste rechtsbijstandverzekeringen sluiten echtscheidingsprocedures uit. Lees daarom uw polisvoorwaarden goed. Soms worden wel de kosten van een mediator vergoed. Voor lagere inkomens is gesubsidieerde rechtsbijstand mogelijk voor zowel een mediator als een advocaat.
Hoe lang duurt scheiden?

De duur van een echtscheidingsprocedure hangt van meerdere factoren af.

Kunt u samen snel en makkelijk afspraken maken? Dan kan de echtscheiding binnen een paar maanden geregeld zijn. Dit hangt ook af van hoe druk het bij de rechtbank is. Een 'gemeenschappelijk verzoek' gaat vaak het snelst.

Heeft u ieder een eigen advocaat en bent u het niet eens over de verdeling? Dan duurt de procedure vaak langer en kan een scheiding zelfs jaren duren.
Kan ik ook scheiden van tafel en bed?

Ja, dat kan. Bij een scheiding van tafel en bed blijft u getrouwd, maar wordt uw (beperkte) gemeenschap van goederen beëindigd. De procedure voor een scheiding van tafel en bed is hetzelfde als bij een 'gewone' echtscheiding.
Hoe verloopt beëindiging van een geregistreerd partnerschap?

De beëindiging van een geregistreerd partnerschap verloopt hetzelfde als de beëindiging van een huwelijk, maar dat hoeft niet altijd.

Heeft u geen minderjarige kinderen? Dan kunt u uw geregistreerd partnerschap ook ontbinden ‘met wederzijds goedvinden’ via een notaris of advocaat. U hoeft dan niet naar de rechter.

Bent u geholpen met deze informatie?

Bedankt voor uw feedback.

We doen er alles aan, om u zo goed mogelijk van dienst te zijn.