Ervaringen uit de dagelijkse praktijk
De in november 2022 in het leven geroepen
Staatscommissie rechtsstaat
onderzoekt het functioneren van de rechtsstaat en doet voorstellen voor
verbetering. Hiervoor verzamelt de commissie ideeën en ervaringen van inwoners
en organisaties. Het Juridisch Loket deelde 5 knelpunten uit de dagelijkse
praktijk met de Staatscommissie:
1 Zorg voor begrijpelijke communicatie
Dagelijks komen mensen bij ons met brieven of beschikkingen van
overheidsinstanties die onnodig moeilijk zijn. Na het lezen van de brief weten
mensen niet wat ze moeten doen.
2 Wees bereikbaar als overheidsinstantie
Als het mensen al lukt om contact te leggen met een overheidsinstantie, komt er
zelden een oplossing of passend antwoord. Overheidsinstanties moeten ervoor
zorgen dat mensen altijd contact kunnen opnemen op een manier die aansluit bij
hun behoefte. Dus niet alleen een webformulier, maar ook bellen, chatten en een
afspraak maken moeten mogelijk zijn.
3 Werk meer samen met eerstelijns rechtshulp
Korte lijntjes tussen overheidsinstanties en eerstelijns rechtshulp helpen bij
het voorkomen van onnodige (juridische) procedures en escalaties. Dat zien we
ook in Heerlen, bij het Huis van het Recht. Daar werken verschillende instanties
uit het sociale en juridische domein nauw samen. Het resultaat: mensen worden
eenvoudiger én sneller geholpen.
4 Structureer signalen over misstanden én stuur bij
Het doel van de rechtsstaat is om mensen te beschermen tegen machtsmisbruik en
willekeur van de overheid. Dat gaat niet altijd goed, zoals de toeslagenaffaire
liet zien. Het is belangrijk dat signalen over misstanden niet alleen aangekaart
worden, maar óók tot verbeteringen leiden.Als Juridisch Loket staan wij midden
in de samenleving en zien wij van dichtbij de problemen waar mensen mee kampen.
We vangen signalen op over hoe wet- en regelgeving onbedoeld uitwerkt in de
leefwereld van mensen. Wij melden deze zaken bij betrokken instanties en
autoriteiten. Graag zien wij dat er een systeem komt om misstanden
gestructureerd te signaleren én tijdig bij te sturen.
5 Zorg dat rechtshulp beschikbaar is voor iedereen
Regelmatig komen mensen met een middeninkomen naar ons toe met grote problemen
als ontslag, scheiding of verlies van verblijfsvergunning of woning. Zij komen
niet in aanmerking voor gefinancierde rechtsbijstand en daarom niet voor ons
persoonlijke advies.De gedachte is dat zij zelf andere vormen van rechtshulp
kunnen betalen. De praktijk blijkt echter anders. Het inkomen van deze groep
laat meestal geen ruimte voor het inwinnen van vaak kostbaar juridisch advies.
Rechtshulp moet voor iedereen zijn.
Onafhankelijk advies
In 2024 brengt de Staatscommissie rechtsstaat een onafhankelijk advies uit aan
de regering. Lees meer over de bijdrage van het Juridisch Loket in de
volledige reactie
op de internetconsultatie van de commissie.
Alle actuele berichten >
