Moet ik een erfenis aanvaarden of verwerpen?
Bent u erfgenaam en heeft u recht op een erfenis? Dan kunt u de erfenis zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. Welke keuze voor u het beste is, hangt af van uw situatie.
U moet een keuze maken
Als u een erfenis krijgt, moet u kiezen tussen 3 mogelijkheden. U kunt de erfenis:
zuiver aanvaarden. U zegt ja tegen de erfenis. Heeft de overledene schulden? Dan moet u die zelf betalen.
beneficiair aanvaarden. U zegt ja tegen de erfenis. Heeft de overledene schulden? Dan hoeft u die niet van uw eigen geld te betalen.
verwerpen. U zegt nee tegen de erfenis. U krijgt geen geld en geen spullen van de overledene.
In de wet staat niet hoe snel u moet kiezen. Maar u heeft in ieder geval 3 maanden om over uw keuze na te denken.
Doe eerst goed onderzoek
Om een goede keuze te kunnen maken, is het handig om te weten:
of de overledene schulden had
of er meer erfgenamen zijn. Als er meer erfgenamen zijn, moet u de erfenis waarschijnlijk delen.
of er een testament is. Daarin kan staan wat u krijgt. Bijvoorbeeld alleen een sieraad, of juist de hele erfenis.
Als u geen keuze maakt
Als u geen keuze maakt, bepalen de andere erfgenamen meestal wat er met de erfenis gebeurt. Er zijn 3 mogelijkheden. De erfgenamen hebben de erfenis:
beneficiair aanvaard. U mag nog 3 maanden nadenken. Maakt u geen keuze? Dan aanvaardt u de erfenis automatisch beneficiair.
zuiver aanvaard. De rechter kan u dwingen om te kiezen. De rechter beslist hoe lang u over uw keuze mag nadenken. Maakt u geen keuze? Dan aanvaardt u automatisch zuiver.
verworpen of niet gereageerd. De erfenis wordt tijdelijk apart gehouden. Schuldeisers kunnen de rechter vragen om u te dwingen een keuze te maken.
Goed om te weten
In 3 situaties gelden speciale regels:
als u een bijstandsuitkering krijgt
als u in een schuldhulptraject zit
als u onder bewind of curatele staat
Let op
U kunt uw keuze voor (beneficiair) aanvaarden of verwerpen niet terugdraaien.
U kunt de erfenis:
Zuiver aanvaarden
Bij zuiver aanvaarden krijgt u alle bezittingen van de overledene. Zoals een huis met alles erin, een auto en spaargeld. Als er meer erfgenamen zijn, moet u de erfenis samen delen.
Had de overledene schulden? Dan erft u die ook. Kies daarom alleen voor zuiver aanvaarden als u denkt dat de overledene geen grote schulden had.
Let op
Soms staat er in het testament dat u alleen een sieraad of een bepaald geldbedrag krijgt.
Hoe kunt u zuiver aanvaarden?
U kunt zuiver aanvaarden door het formulier Verklaring nalatenschap in te vullen. Stuur het formulier naar de rechtbank die hoort bij de laatste woonplaats van de overledene. Stuur ook mee:
Een kopie van de overlijdensakte. Vraag dit aan bij de gemeente waar de overledene woonde.
Een kopie van uw legitimatiebewijs.
U kunt het formulier ook invullen bij de notaris. Dan stuurt hij het naar de rechtbank.
Per ongeluk zuiver aanvaarden
U kunt een erfenis ook per ongeluk zuiver aanvaarden. Bijvoorbeeld door geld van de bankrekening van de overledene op uw eigen bankrekening te zetten. Of waardevolle spullen mee te nemen uit het huis. Hiermee aanvaart u automatisch de erfenis.
U mag wel de eerste 3 maanden na het overlijden regelen wat niet kan wachten. Zoals de uitvaart. U mag ook abonnementen opzeggen en opslag huren voor de spullen. Hiermee aanvaardt u niet automatisch de erfenis.
Beneficiair aanvaarden
U kunt de erfenis beneficiair aanvaarden als u denkt dat de overledene grote schulden had. Want bij beneficiair aanvaarden, hoeft u de schulden van de overledene niet zelf te betalen.
Dit moet u met de erfenis doen
Als u beneficiair aanvaardt, moet u de erfenis regelen zoals in de wet staat. Dit heet ‘vereffenen’. Zijn er meer erfgenamen? Dan regelt u de erfenis samen.
U moet bijvoorbeeld:
een overzicht maken van alle spullen en alle schulden. Dit heet een boedelbeschrijving.
waardevolle spullen verkopen
schulden betalen
Zo betaalt u de schulden van de overledene
U gebruikt het geld van de overledene om zijn schulden te betalen. Is er niet genoeg geld? Dan moet u waardevolle spullen van de overledene verkopen, zoals sieraden, meubels en schilderijen. Met het geld betaalt u de schulden.
Spullen met emotionele waarde die niet veel waard zijn, hoeft u niet te verkopen. Zoals fotoalbums of boeken.
Dit mag u houden
Zijn er spullen over, of geld? Dan mag u die houden. Als er meer erfgenamen zijn, krijgen zij ook een deel. Als er schulden overblijven, hoeft u die niet van uw eigen geld te betalen.
Let op
Houdt u zich niet aan de regels voor vereffenen? Dan moet u de schulden soms wel van uw eigen geld betalen.
Hoe kunt u de erfenis beneficiair aanvaarden?
U kunt de erfenis beneficiair aanvaarden door een formulier in te vullen. Stuur het formulier naar de rechtbank die hoort bij de laatste woonplaats van de overledene. Of geef het af bij de balie van die rechtbank.
U kunt het formulier ook invullen bij een notaris. Hij stuurt het dan naar de rechtbank.
Verwerpen
U kunt de erfenis verwerpen als:
de overledene grote schulden had
u de erfenis niet wilt hebben. Bijvoorbeeld omdat u ruzie had met de overledene.
Geen erfgenaam meer
Als u de erfenis verwerpt, bent u geen erfgenaam meer. Dat betekent dat u niets met de erfenis hoeft te doen. Maar het betekent ook dat u niets van de overledene krijgt. U mag bijvoorbeeld geen fotoboeken of andere spullen met emotionele waarde uit het huis halen.
Heeft u kinderen en verwerpt u de erfenis? Dan worden uw kinderen automatisch erfgenaam in uw plaats. Als zij dat niet willen, moeten zij de erfenis ook verwerpen.
Hoe kunt u verwerpen?
U kunt een erfenis verwerpen door een formulier in te vullen. Stuur het formulier naar de rechtbank die hoort bij de laatste woonplaats van de overledene. Of geef het af bij de balie van die rechtbank.
U kunt het formulier ook invullen bij een notaris. Hij stuurt het dan naar de rechtbank.
Let op
Als u in de bijstand of een schuldhulptraject zit, mag u een erfenis soms niet verwerpen.